Een grote anti-Trumpcoalitie
Het afhaken van Joe Biden heeft alle Democraten meegesleept in opluchting en opgezweept in ambitie om Donald Trump te verslaan.
(Artikel door professor Marc De Vos, oprichter van het Itinera Institute en laureaat van de Prijs voor de Vrijheid 2019 van denktank Libera!, zoals oorspronkelijk gepubliceerd in Trends op 27 augustus 2024.)
Kamala Harris is politiek zalig verklaard en op het schild gehesen als redder des vaderlands. Dat vat vier dagen politiek spektakel in Chicago samen. Een historische conventie van de Amerikaanse Democratische Partij heeft de bezwerende kracht van Donald Trump op de democratie in Amerika nogmaals geïllustreerd. Zonder Trump was niet Harris maar Joe Biden presidentskandidaat. Zonder Trump had een verdeelde Democratische Partij zich nooit zo eendrachtig achter een reddingskandidaat geschaard.
Trump zaait ongeziene polarisatie, maar partijpolitiek oogst hij ongeziene eenheid. Zijn Republikeinse Partij is herleid tot een Make America Great Again-club die andersdenkenden heeft weggezuiverd, één grote georganiseerde personencultus. De Democratische Partij heeft zich tijdelijk hervormd in een grote anti-Trumpcoalitie. Geen onvertogen woord van de radicale Bernie Sanders of Alexandria Ocasio-Cortez, geen stennis over de splijtzwam Gaza, geen ergernis over de defenestratie van Biden, geen oprisping over de acclamatie van Harris zonder voorverkiezing.
Het afhaken van Biden heeft alle Democraten meegesleept in opluchting en opgezweept in ambitie om Donald Trump te verslaan. Ook daarin zien we het effect van Trump. Zijn persona ontlaadt en mobiliseert politieke energie bij de tegenstanders. Zijn stijl blijkt besmettelijk. In het verleden bekampten de Democraten de straatvechter Trump met minachting en inhoud. Nu gaan de handschoenen af en de remmen los. Zelfs Barack en Michelle Obama verlagen zich tot politiek poken onder de gordel, tot en met raciale uitspraken en verwijzing naar geslachtsdelen. De Democraten worden zowaar anti-Trump Trump. Dat belooft voor de eindsprint.
De lachende, dansende, knuffelende en energieke Kamala Harris heeft de sfeer in de tent gebracht en de Democraten bevrijd van hun Biden-complex en hun Trump-fixatie. Zal dat volstaan om het grote Amerika buiten de tent te overtuigen? De hoop leeft dat Harris de nieuwe Obama wordt: de incarnatie van verandering, de inspiratie voor een beweging die burgers transformeert in kiezers. Daarom ging in Chicago zoveel aandacht naar haar levensverhaal en haar persoonlijkheid. Daarom heeft Harris rond zich campagnegoeroes van het oude team-Obama verzameld. Daarom focust haar campagne zo sterk op het aanspreken van mensen en het platlopen van deuren in heel de VS.
Harris heeft de mantel van Obama en van de oude Republikeinen overgenomen met positivisme en vooruitgangsgeloof: een nieuwe Amerikaanse Droom tegenover de oude nachtmerrie van Trump. Maar ze blijft kwetsbaar. Ze is niet getest door debatten, voorverkiezingen en interviews. Daarmee mist ze nationale bekendheid, terwijl haar fors linkse politieke voorkeuren niet zijn bijgevijld tot een afgelijnd consensusplatform. In 2019 was ze even een bleke kandidaat in de voorverkiezingen die Biden won, en nadien was ze zijn bleke vicepresident. Ze is verbonden met het aflopende presidentschap en alle miserie die het Trump-kamp daarmee wil associëren: inflatie, migratie, geweld, oorlog en antikapitalisme.
De conventie in Chicago was een georkestreerde poging tot metamorfose van de vicepresident Kamala Harris in een nieuwe presidentiële heiland. Daarmee moet team-Harris vooral passieve kiezers tot stemmen en weifelende kiezers tot keuze inspireren. Kiezers wegnemen van Trump is aartsmoeilijk. Trump is al lang nationaal bekend. Trump-kiezers hebben al lang voor hem gekozen. De bodem van de kandidaat Trump is rotsvast. De vraag is hoe hoog of laag zijn plafond kan zijn, en in welke kantelstaten, nu hij eensklaps tegenover Harris en een herboren Democratisch front staat. Van die klap lijkt Trump vooralsnog te wankelen. Op naar de volgende ronde op 10 september, met het eerste tv-debat.