Out of office, at your service

Ons zorgeloze leven wordt betaald met de risico’s die anderen voor ons nemen.

(Artikel door Peter De Keyzer, oprichter van Growth Inc. en laureaat van de Prijs voor de Vrijheid 2014 van denktank Libera!, zoals oorspronkelijk gepubliceerd op zijn persoonlijke X-account en in De Morgen van 25 juni 2024.)

Dienstmededeling: de hele maand juli zal ik professioneel onbereikbaar zijn. Mijn mails zullen worden doorgestuurd naar collega’s en telefoons zal ik niet kunnen beantwoorden. Niet omdat ik per fiets de Alpen ga oversteken. Niet omdat ik op een berg gedichten ga schrijven of op bedevaart naar Compostela vertrek. Ik zal een maand in Leopoldsburg verblijven voor mijn militaire basisopleiding. Vanaf september zal ik defensie dan bijstaan als reservist.

Voor de meeste andere burgers in dit land is de zomer het hoogtepunt van het jaar. Het moment waarop we kunnen vieren hoe vrij, rijk en zorgeloos we zijn. Grenzeloos reizen door Europa – zonder wegversperringen of checkpoints. Je kinderen naar muziekfestivals zien vertrekken – zonder te vrezen dat ze niet meer levend thuiskomen. Gezellig met vrienden terrasjes doen – zonder te weten waar de dichtstbijzijnde schuilkelder is.

De luxe die we hebben als burgers van een vrij en veilig land is uniek – in de wereld én in de geschiedenis. Ze is ondertussen zo vanzelfsprekend dat we nauwelijks nog beseffen hoe kwetsbaar en hard bevochten onze vrijheid en veiligheid zijn.

Zorgeloze zomer

Onze vrijheid en veiligheid worden niet gemaakt in een fabriek. Ze komen niet uit de kraan of het stopcontact. Ze worden verdedigd, gevrijwaard en steeds vaker bevochten door militairen. Ons zorgeloze leven wordt betaald met de risico’s die anderen voor ons nemen.

Het zijn de landgenoten in uniform die ver van huis in Roemenië zitten op enkele tientallen kilometers van de Oekraïense grens. Het zijn de mannen en vrouwen op de Louise-Marie die nu in de Straat van Hormuz onze scheepvaart beschermen. Het zijn de mannen die vandaag acties ondernemen op plekken waarvan we zelfs het bestaan niet kennen. Hun allemaal moeten we dankbaar zijn voor onze zorgeloze zomer. Maar wat als dit nu eens onze laatste zorgeloze zomer was?

De oorlogsdreiging in Europa is de grootste sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog. Het conflict in Oekraïne woedt in alle hevigheid, de spanningen tussen China en de VS lopen op en het Midden-Oosten is gevaarlijker dan ooit. Onder president Trump staan we er bovendien binnenkort alleen voor om ons territorium, onze scheepvaartroutes en onze belangen wereldwijd te verdedigen.

Zo rijk België is, zo weinig investeren we in de verdediging van die rijkdom. We beschikken over heel wat kritische infrastructuur die een doelwit vormt. Van chemiecluster tot havens, van Euroclear tot Swift en van Europees Parlement tot NAVO-hoofdkwartier. Nergens ter wereld is de financiële, culturele en culinaire rijkdom per vierkante kilometer groter. Nergens ter wereld is het leven beter. Maar nergens ter wereld investeert een land minder in de bescherming van al die rijkdom.

Als we vandaag niet snel fors meer investeren in defensie, dan eindigt onze Europese way of life. Punt. Dan zullen onze kinderen niet meer zorgeloos op reis kunnen gaan. Zullen ze niet meer overal kunnen gaan en staan. Vergeet dan ook onze unieke sociale zekerheid, onderwijs, cultuur... Dat staat vandaag namelijk op het spel. Alles waarop we vandaag als land trots zijn, staat of valt met onze defensie. Praat met mensen uit Polen, Noorwegen, Finland, Estland of Zweden en ze zullen je dat stuk voor stuk bevestigen. Overal in Europa is het alarmfase rood. Behalve in België.

De kostprijs van onze inactiviteit en naïviteit is vandaag al bijzonder groot. Onze jarenlange afbouw van defensie heeft Poetin impliciet aangemoedigd om Oekraïne binnen te vallen. Van West-Europa had hij toch niks te vrezen. Hij had gelijk. Als we als maatschappij niet bereid zijn om snel veel meer aan defensie te besteden dan zal de schade nog veel groter zijn. Dan wordt onze huidige way of life een voetnoot in de geschiedenis. Een intermezzo van drie generaties, tussen twee grote oorlogen in.

Steentje bijdragen

Uitgerekend daarom wil ik zelf mijn steentje bijdragen. Omdat ik besef dat onze samenleving acuut bedreigd wordt en niet aan de zijlijn wil toekijken. Tegelijk is het een oproep aan de politieke partijen die vandaag onderhandelen over een nieuwe regering. Iedereen die rechtstreeks of onrechtstreeks afhangt van de overheid heeft ondertussen zijn wishlist al overhandigd. Van ziekenfondsen tot federaties, van vakbonden tot werkgevers, van cultuur tot industrie. Rode lijnen, wensenlijstjes en onderhandelpunten.

Maar wie verdedigt aan de onderhandelingstafel ons unieke samenlevingsmodel? Wie bepleit een forse en snelle budgetverhoging voor defensie om onze way of life te verdedigen? België bengelt vandaag aan de staart van het NAVO-klassement. Zelfs met de budgetverhogingen die vandaag op tafel liggen, zal dat binnen tien jaar nog altijd het geval zijn.

We worden internationaal dan ook steeds meer als een deloyale partner beschouwd – als een freerider. Het is slechts een kwestie van tijd vooraleer België om die reden hoofdkwartieren ziet vertrekken of grote nieuwe investeringen zal missen. Los van de impact wanneer we als zwakst verdedigde land effectief aangevallen worden.

Wie vandaag niet bereid is om heel snel veel meer middelen vrij te maken voor defensie, heeft duidelijk geen enkel idee hoeveel hoger de kostprijs van een oorlog zou zijn.